دوپینگ، مشکل جدید تنیس؟

[Sorou$h]

دوپینگ‌هایی که اخیرا بر تنیس حرفه‌ای سایه انداخته‌اند صدای اندی ماری را درآوردند. مساله‌ استفاده از مواد نیروزا در ورزش تنیس چقدر جدی است؟

کسری امام صفاری

محرومیت 9 ماهه مارین چیلیچ به خاطر مثبت اعلام شدن نتیجه تست دوپینگش، سایه سیاهی بر ورزش تنیس انداخته است. ورزشی که همیشه گمان می‌رفت به خاطر عدم وجود نبردهای تن به تن یا کورس‌های سرعتی، نیازی به دوپینگ در آن‌ها حس نمی‌شود. با هر چه فیزیکی‌تر شدن مسابقات تنیس و نبردهای طاقت‌فرسایی که در سطوح بسیار بالا صورت می‌گیرد، ورزشکاران به این نتیجه رسیده‌اند که شاید به جای کار کردن هر چه بیشتر روی تکنیک‌های ظریف، روی قوای جسمانی‌شان تمرکز کنند و نتیجه بگیرند.

شایعات مربوط به دوپینگ در تنیس با قرار گرفتن رافائل نادال، مرد شماره دوی تنیس جهان و کسی که 13 جام قهرمانی در گرنداسلم‌های چهارگانه دارد به اوج حرارت رسید. هرچند هیچ تستی دوپینگی بودن ستاره اسپانیایی تنیس را تایید نکرد اما اتفاقی که برای چیلیچ و همچنین ویکتور ترویسکی افتاد ابروها را بالا انداخت.

چیلیچ کسی است که در مسابقات دیویس‌کاپ سال‌های اخیر کلیدی‌ترین بازیکن کرواسی بوده. اما او از ویمبلدون در هیچ مسابقه‌ای شرکت نکرد. تا پیش از اعلام نظر ITF مبنی بر محرومیت 9 ماهه او، اخباری هرچند تایید نشده وجود داشت مبنی بر این که او در مسابقات اوپن مونیخ که آوریل امسال برگزار شد از مواد نیروزا استفاده کرده بود. خود چیلیچ البته در این‌باره هرگز حرفی نزد. اما انتقادی که حتی از سوی اندی ماری، قهرمان ویمبلدون امسال مطرح شد این بود که برنامه تست دوپینگی که فدراسیون بین‌المللی تنیس پیاده می‌کند نیز تنها جزییاتی را فاش می‌کند که تنیس‌بازی را مجرم بشناسند، که در مورد چیلیچ هنوز اتفاق نیفتاده است.

ماری، نفر سوم جهان در حاشیه مسابقات جام دیویس در بازی تیم ملی کشورش در اوماگ کرواسی، پیش از اعلام محرومیت چیلیچ در مورد او واکنش نشان داد. او گفت چیز زیادی درباره چیلیچ نمی‌داند و خواستار شفافیت بیشتری شد:«فکر می‌کنم هر کسی خودش می‌داند چه خبر است. همه می‌دانند چه اتفاقی دارد می‌افتد و از قرار معلوم جواب تست دوپینگ‌اش مثبت بوده. من نمی‌دانم چرا این اطلاعات اعلام نمی‌شود. این نیست که او مصدوم بوده که از ویمبلدون تا حالا مسابقه نداده. نمی‌فهمم. از بعدِ ویمبلدون، این که 2 یا 3 یا 4 ماه مسابقه ندهد اصلا مهم نیست. اما این که بگویند او دوپینگ کرده چه اشکالی دارد؟». جالب اینجاست که تنها 2 روز بعد از این انتقادات، مثبت اعلام شدن تست دوپینگی که از چیلیچ در مسابقات اوپن مونیخ با حمایت کمپانی ب‌ام‌ و تایید و او با 9 ماه محرومیت که مواجه شد. ماری تنها کسی نیست که به نحوه برخورد فدراسیون بین‌المللی تنیس (آی‌تی‌اف) با دوپینگ انتقاد دارد. برخی دیگر این فدراسیون را به کوتاهی در مبارزه با دوپینگ متهم می‌کنند.

ماجرای مرموز دوپینگ مارین چیلیچ از حدود یک ماه و نیم پیش شروع شد. وقتی که خبرگزاری فرانسه گزارش داد چیلیچ متهم به دوپینگ است. از قرار معلوم او از یک شکلات انرژ‌ی‌زا استفاده کرده بود که حاوی یک ماده ممنوعه بود. چیلیچ بعد از این خبر، پیش از بازی در مرحله دوم ویمبلدون از مسابقات کنار کشید. دلیلی که اعلام شد، آسیب‌دیدگی زانوی او بود، اما مشخص شد که در حقیقت او به دلیل شنیدن مثبت بودن دوپینگ‌اش در مسابقه شرکت نکرده است.

مدتی پس از آن نیز ویکتور ترویسکی، تنیس‌باز صرب هم به خاطر حاضر نشدن در تست دوپینگ با محرومیت مواجه شد. ترویسکی که آن زمان نفر 53 جهان بود بعد از شنیدن خبر محرومیت 18 ماهه‌اش گفت که مطمئن است در صورت تست دوپینگ جواب منفی می‌گرفته و مشکلی برایش پیش نمی‌آمده اما کمیته تست دوپینگ فدراسیون بین‌المللی تنیس او را به خاطر عدم تست محروم کرد و حاضر به تست دوباره از او نشد.

برای همین است که جان ایسنر، تنیس‌باز امریکایی، برخلاف نظر ماری معتقد است کمیته تست دوپینگ کارش را به خوبی انجام می‌دهد:«از دید من فدراسیون کارش را به خوبی انجام داده. به نظر من ورزش ما ورزشی پاک است».

ماردی فیش، دیگر تنیس‌باز امریکایی هم می‌گوید این که برخی تنیس‌بازان می‌گویند نمی‌دانند چه موادی غیرقانونی هستند بهانه می‌آورند:«سیستم دوپینگ در تنیس خیلی پیچیده و سخت است. ما به‌روز هستیم چون اطلاعات زیادی دراختیارمان می‌گذارند. مدام اطلاعاتی از طریق ایمیل به ما می‌رسد که درباره قوانین و مواد غیرقانونی به ما آگاهی می‌دهند. نه فکر نمی‌کنم کسی باشد که بتواند ادعا کند نمی‌داند. برای من که پیش نیامده».

انتقاد مربی سابق

مربی سابق چیلیچ نیز پیش از این که محرومیت او اعلام شود طوری حرف زند که دوپینگی بودن او را تایید می‌کرد. باب برت، مربی معروف تنیس که 25 سال است در تنیس حرفه‌ای مربیگری می‌کند و تا به حال مربی بازیکنانی چون بوریس بکر آلمانی، گوران ایوانسویچ، اسطوره تنیس کرواسی، آندره مدودف اوکراینی و مارین چیلیچ بوده، ضمن تاکید روی این مساله که این اشتباه سهل‌انگارانه بوده و نه از روی عمد، از بی‌احتیاطی شاگرد سابق‌اش انتقاد کرد: «سال‌هاست که می‌گویم نباید محصولی را همین طوری از مغازه‌ای خرید. چون معلوم نیست توی آنها چیست. بازیکن فکر می‌کند مشکلی پیش نمی‌آید، اما در اصل این نوع برخوردش با وجود مخاطرات ممکن، بچه‌گانه است.»

چیلیچ تا فوریه 2014 اجازه مسابقه ندارد.



باب برت که 9 سال مربی چیلیچ بود :«من برای مارین امیدوارم که از پس این مشکلات برآید. من سال‌هاست که مربی او هستم و می‌دانم که همیشه مسیری می‌رود که اشتباهی در آن نباشد. امیدوارم این اتفاق باعث شود او قوی‌تره شده و بهتر بداند که از چه داروهایی می‌تواند استفاده کند و ار چه داروهایی نمی‌تواند».

برت درباره عملکرد اتحادیه تنیس‌بازان حرفه‌ای برای مبارزه با دوپینگ هم گفت:«من در کمیته اتحادیه که دنبال راهی می‌گشت تا محصولاتی که قابل آزمایش و غیرآلوده باشند حاضر بودم. مشکلی که بسیاری از بازیکنان دارند این است که آن‌ها نمی‌خواهند پول خرج کنند و از موادی استفاده کنند که مورد تایید است. البته بعضی‌هایشان پول زیادی ندارند. اتحادیه باید سعی کند آگاهی بازیکنان و آن‌ها که با بازیکنان کار می‌کنند را بالا ببرد تا ریسک را پایین بیاورد. شاید بهتر باشد آن‌ها باید مکمل‌هایی تولید کنند که ارزان‌تر باشد. گلاکزوسمیتکلین – مکملی که ATP تایید کرده – قیمت بالایی دارد. البته قیمتش بیش از اندازه بالا نیست اما خیلی‌ها نمی‌خواهند پول خرج کنند».

به نظر برت طی 25 سال اخیر که تحقیقات زیادی برای بالا رفتن توانایی ورزشکاران صورت گرفته، تنیس‌بازان زیادی با پزشکان در تماس بوده‌اند تا از مکمل‌هایی استفاده کنند که در تست دوپینگ مثبت نباشند. اما با جلو رفتن زمان مکمل‌هایی که قبلا عامل دوپینگ محسوب نمی‌شدند حالا می‌شوند: «پزشکان همیشه در تلاشند توانایی ورزشکاران را بالا ببرند. بعضی‌ها این کار را کاملا پاک انجام می‌دهند و برخی دیگر با ریسک بالا. باورتان نمی‌شود چقدر ورزشکار جوان هست که مکمل‌هایی از جاهای نامعلوم می‌گیرند. متنفرم از فکر کردن درباره این که اگر از 15 سالگی از ورزشکاران تست بگیرند چه می‌شود.»

این مربی کهنه‌کار معتقد است که جوانان به خاطر استفاده از موادی که نیروزا هستند آسیب بیشتری می‌بینند: «از منظر سلامتی، اطلاعات درباره این که داروها چقدر به بدن ضرر می‌زنند کم است. عوارض جانبی آن‌ها شاید در آینده خود را نشان دهد. نگهداری نمونه‌ها کار خوبی است. آزمایش خون کار خوبی است. تست ادرار کار خوبی است. اما خیلی سخت است. پزشکان شاید الان توصیه‌ای بکنند که الان غیرقانونی نیست اما بعدا غیر قانونی بشود. اگر ورزشکاران در تست شرکت نکنند، عواقب بدی در پیش است. برای این است که ورزشکاران باید آگاهی پیدا کنند و مدام به روز بشوند تا خطرات را بشناسند».

منبع:tennis3sixty